Dünya genelinde büyük bir tehdit haline gelen ve ekonomik, sosyal, ticari alanda çok çeşitli etkileri olan Covid-19, hukuki alanda büyük etkilere sebep olmuştur. Tüketici Hukuku, sağlık, sözleşmeler, tazminat gibi hukuksal alanların yanı sıra İş Hukuku konusunda da ister istemez pek çok yeni düzenlemenin doğmasına neden olur. Tüm bu düzenlemelerin ardından ise akıllarda pek çok farklı soru oluşur. En sık sorulan sorular ise şu şekilde sıralanabilir:

1- Covid-19 Nedeniyle İşlerinde Önemli Ölçüde Azalma Olan İş Yerlerinde Çalışanların Ücreti Azaltılabilir mi?

Salgın nedeniyle oldukça zor bir duruma düşen bir iş yerinde bile çalışanların ücretinde azaltma yapılabilmesi için çalışanlardan yazılı onay alınması gerekir. Çalışan rıza gösterdiği sürece çalışanların maaşında azaltma yapılmasında herhangi bir engel yoktur.

2- Covid-19 Salgınıyla Birlikte Oluşturulan Ücretsiz İzin Uygulaması Nasıl Çalışır?

Tüm dünyada etkisi gösteren Covid-19, iş dünyasında pek çok değişikliğin gündeme gelmesine neden olur. Bunlardan biri de ücretsiz izin uygulaması olur. Bu uygulama sayesinde izin bildirimlerini kolaylıkla ilgili birimlere gönderir. Ancak bu uygulamanın hayata geçirilebilmesi için öncelikle işverenin çalışanlarına bu uygulama konusunda yazılı bir bildirim yapması gerekir. Bunun ardından çalışanlar 6 iş günü içerisinde bu uygulamayı isterlerse kabul ederler, istemezlerse reddederler. Bununla birlikte reddetme durumunda işveren bu değişikliğin gerekliliklerini ifade eden bir yazıyla iş sözleşmesini feshedebilir.

3- İş yerinde Covid-19 Testi Pozitif Çıkan Bir Çalışan Durumu İş Kazası Olarak Bildirebilir mi?

Böyle bir durumda öncelikle işverenin Covid-19 için gerekli önlemleri alıp almadığına bakılırken, işverenin bir ihmali olduğunda bu durum iş kazası kabul edilir. Ancak böyle bir durum söz konusu değilse ve işveren tüm kurallara uygun şekilde iş yerinde faaliyet gösterilmesini sağlıyorsa iş kazası olarak bildirilmez. Bu noktada sağlık müdürlükleri tarafından tutulan kayıtlar da büyük önem taşır. Virüsü kapan kişinin kimlerle iletişime geçtiği ve kimlerin risk altında olduğu gibi konular bu sayede netleştirilir.

4- Yıllık Ücretli İzin Hakkı Olmayan Çalışanlara Avans İzin Verilebilir mi?

Bazı çalışanların yıllık ücretli izin kullanma hakkı yoktur. Bununla birlikte bazı iş yerleri bu çalışanlarına da sonraki yıllarda doğacak olan yıllık izin hakkını kullandırır. Bu durumu engelleyen bir düzenleme mevcut değildir. Her iki tarafın da rızası olduğu sürece böyle bir uygulamayla çalışanlara izin kullandırılabilir.

5- Kısa Çalışma Ödeneği İçin Başvuru Yapacağı Zaman Çalışanın Onayının Alınması Gerekir mi?

Böyle bir zorunluluk yoktur. İşverenler istediği zaman kısa çalışma ödeneği için başvuru yapabilir.

6- Covid-19’un Etkileri Nedeniyle Mevsimlik Çalışan İşçilerin Sözleşmeleri Onaylanacak mı?

Covid-19 nedeniyle işlerine ara veren kişiler, iş yerlerini uzun süre kapalı tutar. Böyle bir durumda ister istemez mevsimlik çalışan personellerin sözleşmeleri askıda kalır ve işleme geçirilmez. Ancak işverenin bu durumu çalışanlara yazılı olarak bildirmesi gerekir. Ayrıca bekleme süresinin ilk haftası çalışanların ücretinin yarısını ödemek zorundadır. Sonraki süreçte ise ne çalışanın çalışma yükümlülüğü vardır ne de işverenin ücret ödeme zorunluluğu bulunur.

İş Hukuku karmaşık ama sonuçları açısından önemli bir hukuksal süreçtir. Özellikle işçi işveren ilişkilerinde uyuşmazlıklar çok fazla olabilir. Bu aldan performans sebebi ile işten çıkartma da merak edilen konuların başında gelir. “Performansın Düşük Olması Sebebi ile İş Sözleşmesi Fesih Edilebilir mi” başlıklı yazımız bu konuda size detaylı bilgileri sağlayacaktır.